جام جم آنلاین: کاوشهای باستان شناسی در غار «یافته» لرستان به منظور شناسایی بقایای انسانهای فرهنگ اوریناسی در ایران با همکاری دانشگاه لیژ بلژیک و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور بزودی آغاز می شود.

فریدون بیگلری ، کارشناس باستان شناسی و سرپرست ایرانی هیات مشترک در مورد کاوش در غار یافته با بیان این مطلب گفت : با توجه به این که پیش از این و در کاوشهای گروه امریکایی دانشگاه ییل که به سرپرستی دکتر فرانک هول در این غار انجام شد ، آثاری از سکونت انسانهای اوریناسی (پارینه سنگی جدید) به دست آمد ، قصد داریم تا با ادامه مطالعات اطلاعات خود را از بقایای باستان شناختی این غار و فرهنگ اوریناسی بیشتر کنیم .فرهنگ اوریناسی مربوط به شکارچیان اولیه است که در دوران پارینه سنگی جدید از 40 هزار تا 18 هزار سال پیش می زیسته اند. این انسانها ، اولین انسانهایی هستند که ابزارسازی پیشرفته و تیغه سازی را شروع می کنند. تاکنون در مناطق خاورمیانه ،  و اروپا شواهدی از سکونت این انسانها به دست آمده است . بیگلری در ادامه با اشاره به این که براساس آزمایش ها سال یابی دانشگاه ییل امریکا ، ابزارهای به دست آمده از این غار ، متعلق به حدود 40 هزار تا 28 هزار سال پیش است به میراث خبر گفت : یکی از مهم ترین اهداف کاوشهای این فصل در غار یافته این است که با کاوش و سال یابی مجدد یافته ها بتوانیم قدمت دقیق بقایای سکونت انسان را در این مکان مشخص کنیم . همچنین پرسش دیگری را پیگیری کنیم که آیا منطقه مورد مطالعه از اولین مناطق سکونت انسان های اوریناسی بوده است یا خیر؛ کاوش های غار یافته از اواسط اردیبهشت آغاز می شود و 5 باستان شناس و متخصص از دانشگاه لیژ بلژیک و 5 باستان شناس از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور حضور خواهند داشت . باستان شناسان در این فصل از کاوش قصد دارند از طریق کاوش دقیق و شناورسازی رسوبات تمامی بقایای باستان شناختی از جمله قطعات بسیار کوچک استخوان ، سنگ و غیره را هم جمع آوری کنند و مورد مطالعات و بررسی های دقیق قرار دهند. بیگلری گفت : در کاوشهای گذشته تیم دانشگاه ییل ، آنها بسیاری از ابزارها و یافته های ریزی را که می توانستند اطلاعاتی را در اختیار باستان شناسان بگذارند به علت نبود امکانات و تجهیزات حفظ نکرده و دور ریخته اند و تنها به گردآوری بخشی از اشیای سنگی و بقایای جانوری بزرگ بسنده کرده اند.هم اکنون ابزارهای سنگی به دست آمده از کاوشهای گروههای امریکایی در موزه ملی ایران و موزه دانشگاه ییل امریکا نگهداری می شود. غار یافته که در نزدیکی شهرستان خرم آباد در   15کیلومتری بخش چگنی  جای گرفته ، یکی از غارهای باستانی است که با وجود کاوش آن در سال 1967 تاکنون اطلاعات زیادی از یافته های آن منتشر نشده است .
?یک متخصص نقوش صخره ای در گفت وگو با «شرق»: کهن ترین نقاشی جهان در لرستان است


کوه یافته در روبروی روستای سرخلیزه  قرار گرفته است
نویسنده: صدرا محقق

:قدیمی ترین اثر هنری ساخت دست بشر با 40هزار سال قدمت در ایران کشف شده است؛ در استان لرستان و در 15کیلومتری جنوب غربی خرم آباد در بخش چگنی در یک غار آهکی به نام «یافته». این اثر هنری سنگ نگاره هایی رنگین است کنده شده بر دیواره این غار. این را محمد ناصری فرد متخصص نقوش صخره ای و نویسنده کتاب سنگ نگاره های ایران اعلام می کند. سال هاست بسیاری بر این باورند قدیمی ترین آثار هنری ساخت دست بشر در غار آلتامیرا در اسپانیا، یا غارهای شووه، کرکس و ولاسکو در فرانسه است. در دیواره ها و سقف غارهای آلتامیرا و ولاسکو تصاویر حیوانات نقاشی شده که تاکنون به عنوان قدیمی ترین آثار هنری ساخته دست بشر در جهان شناخته می شدند. با این همه اما کهن ترین قدمتی که تاکنون به آثار این غارها نسبت داده می شد مربوط به 32 هزار سال پیش است. سنگ نگاره های رنگین
    (Pictograph) کشف شده با قدمت 40 هزار ساله در غار «یافته» اما همه این معادلات را بر هم می زند. محمد ناصری فرد متخصص نقوش صخره ای و نویسنده کتاب های «سنگ نگاره های ایران» و «موزه های صخره ای هنرهای سنگی» در گفت وگویی با شرق می گوید: «سنگ نگاره های رنگین کشف شده در غار«یافته» در15 کیلومتری جنوب خرم آباد در استان لرستان دست کم متعلق به 40 هزار سال پیش است. پروفسور مارسل اُت (Perfessor Marcel Ot)، استاد پیش از تاریخ دانشگاه لیژ در بلژیک در بازدیدی که از این غار داشت و روی این آثار آزمایش کربن سنجی و سن سنجی را انجام داد نیز با قاطعیت سن دقیق آنها را به 40 هزار سال پیش مربوط دانسته است.»
    این پژوهشگر می افزاید: «با توجه به همین آثار پروفسور مارسل اُت حتی معتقد است خاستگاه اولیه بشر نه مربوط به آفریقا بلکه به منطقه آسیا و به احتمال زیاد به ایران
    بر می گردد. علاوه بر این در رابطه با دیگر آثار تاریخی که گفته می شود قدمتی بیشتر از سنگ نگاره های غار «یافته» دارند همه مبتنی بر گمانه زنی و نظریه های تایید نشده است، اما با توجه به اینکه رنگین نگاره های غار «یافته» همچنان موجود هستند شرایط برای گروه های دانشگاهی از هر جای دنیا فراهم است که روی آنها آزمایش سن سنجی انجام دهند.»بر اساس گفته های این محقق، غار «یافته» و دیگر غارهای تاریخی در لرستان مانند غار میرملاس سنگ نگاره هایی مربوط به 12 هزار سال پیش را در خود دارند. نخستین کاوش علمی در غار «یافته» در سال 1965 توسط باستان شناس آمریکایی فرانک هول انجام گرفت. البته قبل از این هم عده ای وارد این غارها شده بودند اما هدف آنها تحقیق روی این سنگ نگاره ها نبود بلکه آنها به دنبال دفینه های ارزشمند وارد این غار شده بودند.» ناصری فرد می گوید: «من اولین بار در سال 1384 به غار «یافته» رفتم که متاسفانه آثار و سنگ نگاره های ارزشمند و بی نظیر آن از طریق اسپری رنگ و آسیب های دیگر و همچنین عوامل طبیعی مانند نفوذ آب در حال از بین رفتن کامل بود.» به گفته این پژوهشگر در آزمایش ها مشخص شد این رنگین نگاره ها دارای ترکیب هایی از جنس گل اخرا، خون حیوانات و عصاره برخی از گیاهان است. کاوش های باستان شناسی که در سال 1384 در غار «یافته» لرستان آغاز شد، با همکاری دانشگاه لیژ بلژیک و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور و به منظور شناسایی بقایای انسان های فرهنگ اوریناسی در ایران بود. فرهنگ اوریناسی مربوط به شکارچیان اولیه است که در دوران پارینه سنگی جدید از 40 هزار تا 18 هزار سال پیش می زیستند. این انسان ها اولین انسان هایی هستند که ابزار سازی پیشرفته و تیغه سازی را شروع می کنند. تا کنون در مناطق خاورمیانه،  و اروپا شواهدی از سکونت این انسان ها به دست آمده است. بر اساس آزمایشات سن سنجی دانشگاه ییل آمریکا، ابزار های به دست آمده از این غار، متعلق به حدود 40 هزار تا 28 هزار سال پیش است. غار «یافته» بیش از دو متر رسوبات باستان شناختی اواخر عصر یخ (دوره پارینه سنگی جدید) را در خود دارد. مارسل ات، سرپرست گروه دیرینه شناسان بلژیکی غار «یافته» در رابطه با این غار گفته بود: «در مطالعات انجام شده شباهت های فراوانی میان مصنوعات سنگی و فرهنگ اوریناسی اروپا وجود دارد. تا پیش از این کاوش ها، برخی از متخصصان فرهنگ اوریناسی، پارینه سنگی جدید را مختص اروپا و حاشیه شرقی مدیترانه می دانستند. در کاوش های این غار، علاوه بر مصنوعات سنگی، تعدادی آویز و مهره های تزیینی از جمله دو صدف دریایی سوراخ شده، دو قطعه دندان گوزن و یک قطعه هماتیت که به شکل آویز درآمده، یافت شده است. این اشیا از نشانه های بارز فرهنگ اوریناسی مقارن با حضور نخستین انسان های پارینه سنگی جدید در اروپا و خاور نزدیک است.»به اعتقاد دیرینه شناسان، لرستان به دلیل داشتن شرایط مساعد آب و هوایی، محیط مناسبی برای استقرار بشر در زمان های پیش از تاریخ بوده است. این استان به دلیل کوهستانی بودن غارهای مسکونی فراوانی داشته که در این میان تاکنون غارهای یافته، گرارجنه، کنجی، قمری و پاسنگر مورد کاوش قرار گرفته است.منابع
www.rasekhoon.net/news/show-78733.aspx

www.doost24.com/.../&p=1&task=post_delete&gr...
lorestaniha.ir/thread6228.html
www.sabatabligh.com/article_13002/13002.html -
www.serathttp://www.tebyan.net/index.aspx?pid=934&articleID=657976news.ir/.../خرم‌آباد-بهشت-پیش-از-تاریخ...
http://www.rasekhoon.net/news/show-78733.aspx
اطلا عات:کوه یافته در بخش چگنی در ربروی روستای سرسبز سرخه لیزه قرار گرفته است